Bir kuruluşun çevresel performansını denetlemek ve geliştirmek için kullanılan işlemi belirleyen uluslararası standart ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standardıdır.
ISO 9001:2015 KYS standardı ile birlikte değişen pazar ve çevresel şartlara uyum için ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi standardı da yeni seviye yönetim standartları serisine uyum sağlayacak şekilde revize edilmiş ve 15 Eylül 2015 tarihinde yayınlanmıştır. Standardın yeni versiyonu kuruluşların iş stratejileriyle uyumlu olarak çevre performanslarını arttırmayı ve sürdürülebilirliği odak haline getirmeyi hedeflemektedir.
Akredite bir ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi; kuruluşların uluslararası belirlenmiş olan çevre şartlarına uyum sağladığını göstermektedir. Bu da kamu ve diğer kurumlara karşı prestij ve iş güvenini beraberinde getirmektedir.
ISO 14001 Çevre Yönetim Sisteminin Faydaları
· Ulusal ve/veya uluslararası şartlara uyma
· Çevre etki değerlendirme ve kontrolü
· Rekabette avantaj sağlaması
· Pazar payının artırılması
· Kaynakların etkin kullanılması ile giderlerin azaltılması ve verimliliğin artırılması
· Acil durumlara (deprem,yangın, sel vb. gibi) ve kazalara karşı hazırlıkların yapılması,
· Kaza vb. olayların azaltılmasını sağlamak
ISO 14001 STANDART PRENSİPLERİ
Yükümlülük Altına Girme ve Politika: Kuruluş çevre politikasını tayin etmeli ve çevre yönetim sistemine bağlılık taahhüdünde bulunmalıdır.
Planlama: Kuruluş faaliyet, ürün ve hizmetlerinin çevre boyutlarını belirlemeli, bunların önemli olanlarını seçmelidir. Taahhütlerini gerçekleştirmek için amaç ve hedefler tespit etmeli, bu amaç ve hedeflere ulaşmak için gerçekleştireceği faaliyetleri programlamalıdır.
Uygulama ve İşlem: Kuruluş, çevre politikasını gerçekleştirmek, amaç ve hedeflerine ulaşabilmek maksadıyla etkin bir uygulamada bulunabilmek için gerekli yetenek ve imkanlarla birlikte bir destek mekanizması geliştirmelidir.
Kontrol ve Düzeltici Faaliyet: Kuruluş, çevre icraatını ve bu icraattaki başarı derecesini ölçmeli, izleyip değerlendirmelidir.
Gözden Geçirme ve Geliştirme: Kuruluş, genel çevre icraatını ve bu icraattaki genel başarı derecesini geliştirmek amacıyla, çevre yönetim sistemini gözden geçirmeli ve sürekli olarak geliştirmelidir.
ISO 14001 İLE İLGİLİ TERİM ve KAVRAMLAR
SÜREKLİ GELİŞME: Kuruluşun, çevre politikasına uygun olarak genel çevre icraatında gelişmeler sağlamak için kuruluş çevre yönetim sisteminin sürekli olarak iyileştirilmesidir.
ÇEVRE: Bir kuruluşun faaliyetlerini içinde yürüttüğü, hava, su , toprak, tabii kaynaklar, bitki topluluğu (flora) hayvan topluluğu (fauna), insanlar ve bunlar arasındaki ilişkileri içinde alan ortamdır
ÇEVRE BOYUTU: Kuruluşun, faaliyetlerinin, ürünlerinin veya hizmetlerinin çevre ile etkileşime giren unsurlarıdır.
ÇEVRE ETKİSİ: Çevrede, kısmen veya tamamen kuruluşun faaliyet, ürün ve hizmetleri dolayısıyla ortaya çıkan, olumlu veya olumsuz her türlü değişikliktir.
ÇEVRE POLİTİKASI: Kuruluşun, genel çevre icraatı ile ilgili niyet ve prensiplerini açıklamak,faaliyet, çevre amaç ve hedeflerle çerçeve teşkil etmek üzere yaptığı beyandır.
KİRLENMENİN ÖNLENMESİ: Kirlenmeyi önlemek, azaltmak veya kontrol altında tutmak amacıyla yeniden devreye sokmayı, başka işleme tabi tutmayı, işlemde değişiklik yapmayı, kontrol mekanizmalarını, kaynakların etkin kullanımını, malzeme ikamesini içine alabilen her türlü işlem ve uygulamaya başvurulması, malzeme veya ürün kullanılmasıdır
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: Kısaca, mevcut ihtiyaçları gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerine engel olmadan karşılayarak kalkınmaktır.
HAYAT BOYU DEĞERLENDİRME: Bir mal ve hizmet sisteminde belirli bir malzeme ve enerjiden elde edilen mal ve hizmetlerle bu sistemin hayat dönemince ortaya çıkan ve doğrudan doğruya sisteme atfedilebilen çevre etkilerine ait bilgilerin toplanması ve gözden geçirilmesiyle ilgili bir usuller dizisidir.
